Livre des sources médiévales:
Juillet 1128: Accord entre Bernard, comte de Melgueil, et Guillem VI
de Montpellier, au sujet de la monnaie de Melgueil.
In nomine Domini nostri Jhesu Christi. Anno Dominice Incarnationis millesimo
C XX VIII, in mense julio, feria IIII, facta [est] hec carta concordie et
diffinitinis inter Bernardum, comitem Merguriensem, et dominum Guillelmum
Montispessulani.
De moneta Melgoriensi ita statutum est, quod ego Bernardus, comes
Mergoriensis, predictam monetam de hac hora in antea monetari non faciam,
nisi denarios de quinque denariis argenti fini, et medalias de quinque denariis
argenti fini pogesiam minus, et XXIIIor denarios in una uncia, et XXV de
medalliis in uncia, et in XX solidis denariorum, tantum duos solidos de
medalliis; et nec aliter eam faciam fabricari, nisi consilio et consensu
Guillelmi, domini Montispessulani, et meorum proborum hominum.
Preterea constitutum est quod si ego Bernardus, Mergorii comes, mortuus
fuero, habens filios legitimos, vel filias, dimitto eos, vel eas, cum universis
facultatibus suis, in potestate, in bailia Guillelmi, domini Montispessulani,
tali tamen pacto, quod, si masculus vel masculi fuerint, permaneant in ejus
baillia adeo donec et milites fiant, et honorem suum bene regere possint.
Si vero filiam, vel filias legitimas habuero, similiter relinquo eas
in potestate et in baillia ejusdem Guillelmi Montispessulani, tamdiu donec
perveniant ad illam etatem, qua legitime possint marito copulari.
Sed, si forte contigerit te, Guillelmum Montispessulani, mori interim,
relinquo similiter predictos liberos meos, sive sint masculi, sive femine,
successoribus tuis, videlicet illis qui de Montepessulano domini fuerint;
ita tamen quod eamdem fidelitatem quam nos ad invicem fecimus, michi vel
heredibus meis successores ejusdem Guillelmi faciant; et ego et heredes mei
similiter tuis successoribus, sicut in sacramentalibus nostris scriptum
est,faciamus.
Item, de omnibus peticionibus et querimoniis quas ego Bernardus, comes
Mergorii, faciebam, vel facere aliquo modo poteram, adversus te Guillelmum
Montispessulani, exceptis tantum retenementis que in cartis continentur de
diffinitione facta inter me et te ab Aldeguario, Terreconensi archiepiscopo,
et a Galterio, Magalonensi episcopo; excepto castro de Monteferrario, quod
ab integro tibi ac successoribus tuis relinquo, sine mea meorumque successorum
aliqua inquietudine, facio tibi, Guillelmo Montispessulani, plenarium finem,
sine tuo inganno.
Similiter ego Guillelmus Montispessulani facio tibi, Bernardo comiti,
plenarium finem de omnibus querimoniis et peticionibus, quas ego adversus
te, B[ernardum] comitem, faciebam, et facere aliquo modo poteram, sine tuo
enganno, exceptis retenementis que in predictis cartis continentur.
Propter hunc autem finem et concordiam prenominatam, ego, G[uillelmus]
de Montepessulano, mutuo tibi, Bernardo comiti, XIII milia solidorum
Melgoriensium, quos debeo tibi, vel tuo mandatorio persolvisse usque ad tres
annos.
Ego quidem, predictus Bernardus comes, convenio tibi Guillelmo, vel tuo
mandatorio, vel successori tuo predicta tredecim milia solidorum reddere
de primis denariis qui exierint de medietate totius monedatgue quod a me
pertinet; hoc est, de XIIcim denariis quos habeo in libra, habebis semper
VI denarios, tamdiu donec predicta tredecim milia solidorum sint tibi, vel
tuis successoribus, vel tuis mandatariis, persoluta, sine vestro enganno.
Et insuper, ego Bernardus, Melgorii comes, juro sacramento tibi, Guillelmo
de Montepessulano, quod hec omnia predicta,
sicut ex parte mei dicta sunt, ego firmiter ac inviolabiliter in perpetuum
tenebo et observabo, sine tuo tuorumque successorum enganno, per aquest
sanz.
Hoc totum fuit factum per manum Bernardi de Salviniac, et Raimundi Rostagni
de Centrairanicis, et Ademari de Monte Arnaldo, et Guigonis monetarii.
De hoc omni testes sunt isti: Decanus de Poschariis, Bernardus de Andusia,
Rostagnus d'Arsac, Berengarius Airas, Gauscelmus de Clareto, Guillelmus de
Valle mala, Berengarius Lanberti, Dulcianus, Faiditus, Guillelmus Girbaldi,
Petrus Girbaldi, et Petrus Augelus qui per mandatum ipsius Bernardi comitis
scripsit hec.
Item sciendum est quod omnes isti qui inferius scripti sunt, juraverunt
jurejurando totam hanc concordiam et diffinitionem prenominatam, videlicet
Petrus de Nemptis de Sancto Romano, et Girbertus de Mergorio, et Hugo de
Obillos, et Bertrannus Monachus, et Bertrannus Oto, et Bertrannus de Lunello
vetulo, et Guillelmus Bertranni de Vezenobre, et Guillelmus Tallanz.
Testes sunt Armannus de Omellaz, Bernardus Ebrardi, Guillelmus Gauffridus
de Poschariis, Poncius de Fabricis, Guillelmus de Gigano, Guillelmus de Villa
nova, Aimericus, armiger Decani, et Petrus Angelus.
Juraverunt similiter eamdem pactionem Bertrannus Maltos, Guillelmus Seguini,
in testimonio Raimundi Rostagni et Armanni de Omellaz et ipsius Petri Angeli
qui hec omnia scripsit.
Source: "Cartulaire de Maguelone", de J. Rouquette et A.
Villemagne, tome I, Montpellier, 1912, charte n° XLVII, pages 94 à
96 (original, Archives Départementales de l'Hérault, G 1128,
noté registre F, folio 207 r° ).
Livre des sources médiévales: [xyxy]: text sources from the now defunct Arisitum website. Contact Paul Halsall, halsall@murray.fordham.edu if any text is here improperly.
These sources are now part of the Internet Medieval Sourcebook.
The Internet History Sourcebooks Project is located at the History Department of Fordham University, New York. The Internet
Medieval Sourcebook, and other medieval components of the project, are located at
the Fordham University Center
for Medieval Studies.The IHSP recognizes the contribution of Fordham University, the
Fordham University History Department, and the Fordham Center for Medieval Studies in
providing web space and server support for the project. The IHSP is a project independent of Fordham University. Although the IHSP seeks to follow all applicable copyright law, Fordham University is not
the institutional owner, and is not liable as the result of any legal action.
© Site Concept and Design: Paul Halsall created 26 Jan 1996: latest revision 20 Oct 2025 [CV]
|
